Of je nu in de eerste plaats voor een houthaard of houtkachel kiest vanwege de sfeer, of ook in belangrijke mate een ruimte wilt verwarmen, het is prettig om te weten op welk rendement je kunt rekenen. Bovendien is het belangrijk om vooraf te bepalen welk vermogen je nodig hebt voor het verwarmen van de ruimte.
Het rendement van een houthaard of houtkachel
Het rendement van een hedendaagse houtkachel of houthaard is niet te vergelijken met dat van een traditionele open haard. Een open haard haalt gemiddeld slechts 15% rendement, omdat de haard juist veel warmte verliest door de schoorsteen en niet zo’n hoge temperatuur bereikt. Een recente houthaard of kachel haalt gemiddeld een rendement van zo'n 70 à 80%. Door de lagere temperatuur in een open haard vindt er een minder volledige verbranding plaats. In een houtkachel of houthaard wordt wel een hogere temperatuur bereikt en verloopt de verbranding schoner en efficiënter. De uitstoot van een open haard ten opzichte van een goede houtkachel/haard is daarbij ook vele malen hoger. Wanneer beide worden gebruikt om eenzelfde ruimte te verwarmen, dan blijkt dat de open haard tot wel 15 keer meer CO2 uitstoot dan de houtkachel. Op het gebied van fijnstof is het verschil nog groter: een open haard stoot tot wel 50 maal meer fijnstof uit dan de houtkachel.
Het vermogen van een houthaard of houtkachel
Het vermogen van een houthaard of houtkachel moet goed aansluiten op de ruimte die je wilt verwarmen. Maar er zijn ook andere factoren die je beter kunt meewegen. Bepaal allereerst wat je precies verwacht van de houtkachel of houthaard. Is de houtkachel of haard op de eerste plaats een sfeerelement voor af en toe een gezellige avond? Of gaat de haard of kachel een belangrijke rol vervullen in de verwarming van je woning? Als verwarming het hoofddoel is, dan heeft de haard of de kachel meer vermogen nodig dan wanneer het vooral om de sfeer gaat.
De gevolgen van een te hoog vermogen
Wanneer je een houthaard of houtkachel hebt die te veel vermogen heeft voor de ruimte, wordt de ruimte al snel te heet. Je kunt de haard dan niet voluit laten branden. Dat leidt er dan weer toe dat de verbranding niet optimaal verloopt. Hierdoor ontstaat meer stankoverlast en extra vervuiling van de schoorsteen. Daarom is het belangrijk om een haard met het juiste vermogensrange te kiezen. De hoeveelheid houtblokken in de haard bepaalt het vermogen. Een grote haard die gevuld is met weinig blokken, heeft geen optimale verbranding. Daarom is het beter om een minder grote haard te nemen en deze goed door te laten stoken. Bij een te laag vermogen loop je echter weer het risico dat de kachel of haard de ruimte niet afdoende verwarmt. Dit is vooral vervelend wanneer de haard of kachel een belangrijke functie heeft in de verwarming van je woning. Besteed dus ruime aandacht aan het kiezen van een haard met het juiste vermogen.
Het benodigd vermogen van een houthaard of houtkachel berekenen
Het berekenen van het benodigde vermogen van een houthaard of houtkachel doe je in een aantal stappen.
Inhoud van de ruimte berekenen
Allereerst bereken je de inhoud van de ruimte die je met de houthaard of houtkachel wilt verwarmen. Dit doe je door de lengte, breedte en hoogte met elkaar te vermenigvuldigen.
Breng de isolatie van je woning in kaart
Vervolgens is het belangrijk om te inventariseren in welke mate je woning is geïsoleerd. Heb je overal dubbel glas en muur- en vloerisolatie? Dan behoort je woning tot het type A. Veel recente woningen of woningen die onlangs volledig zijn gerenoveerd, zijn goed geïsoleerd. Is je woning wel geïsoleerd, maar niet optimaal? En heb je niet overal dubbele beglazing? Dan behoort je woning tot het type B. Is jouw woning slecht geïsoleerd en heb je geen dubbel glas? Dan behoort je woning tot het type C.
Bekijk het benodigde vermogen in de grafiek
Vervolgens kun je in onderstaande grafiek aflezen welk vermogen er nodig is om jouw woonruimte te verwarmen. Het vermogen van een haard of houtkachel wordt uitgedrukt in kilowatt (kW). Bij een bezoek aan de showroom kun je gericht naar haarden en kachels kijken met dit vermogen. Wanneer je nog twijfelt, bijvoorbeeld over de isolatiewaarde van je woning, kun je dit uiteraard ook even voorleggen aan de dealer. Het maakt namelijk ook uit of je in tussenwoning woont, waar weinig warmte verloren gaat, of in een vrijstaand huis.
Verschillen in rendement per houtsoort
Anders dan bij een gashaard of gaskachel, speelt ook de gebruikte brandstof een rol bij de prestaties van een houthaard of een houtkachel. De ene houtsoort brandt eenvoudiger of juist langer dan de ander. Ook je stookgedrag is van invloed op het rendement.
Om meerdere redenen is het verstandig om te kiezen voor geschikt stookhout. Geverfd hout, hout met lijmresten en nat hout zijn de verkeerde brandstoffen voor een houthaard of kachel. Deze veroorzaken stankoverlast en vervuiling voor jezelf en je omgeving. Stoken met deugdelijk stookhout heeft daarentegen een prettige geur en geeft je een schone, efficiënte verbranding.
Vermogen van pelletkachels
Voor pelletkachels gelden weer iets andere berekeningen. Een pelletkachel stookt op een restproduct van de houtindustrie. Veel pelletkachels zijn uitgerust met een thermostaat en een automatisch mechanisme voor de toevoer van pellets. Daardoor is de warmteafgifte van een pelletkachel beter te regelen. Een pelletkachel is in staat om midden in de winter meer vermogen te leveren dan op een kille avond in het voor- of najaar.